دریچه‌های فاضلاب، بیش‌تر از جنس فلزاتی نظیر آهن و چدن هستند. این فلزات ارزشمند هستند و در بازار با قیمت‌های خوبی معامله می‌شوند. این فلزات قابلیت بازیافت دارند. به همین دلیل بازار خوبی برای فروش اشیای فلزی و چدنی ایجاد شده است. متأسفانه همین ویژگی، سبب شده است تا عده‌ای از سارقین، اقدام به سرقت و دزدی منهول فاضلاب کنند. آن‌ها این دریچه‌ها را به عنوان یک جنس فلزی قابل بازیافت، می‌فروشند. این امر سبب می‌شود تا اتفاقات و هزینه‌های زیادی برای ارگان‌های مسئول تراشیده شود. به علاوه این‌که این موضوع تهدیدهای جانی فراوانی را نیز در پی خواهد داشت. در این مقاله قصد داریم تا بگوییم که علت رخ دادن دزدی منهول فاضلاب چیست و راهکار مؤثر را برای جلوگیری و مقابله با سرقت منهول فاضلابی را مورد بررسی قرار دهیم.
شرکت بنیان آب ارائه دهنده انواع خدمات در زمینه تصفیه آب و فاضلاب مانند بهره‌برداری و ساخت است. اگر نیاز به مشاوره تخصصی در زمینه تصفیه‌ی آب و فاضلاب خود دارید، میتوانید به صورت رایگان با متخصصین ما در ارتباط باشد.
منهول فاضلاب
در مکان‌هایی که می‌خواهیم یکی از لوله‌های فاضلابی را به لوله‌های اصلی سیستم فاضلاب متصل کنیم، از منهول استفاده می‌شود. شاید دقیق‌ترین تعریفی که می‌توان برای منهول فاضلاب ارائه داد، گودال دسترسی یا محفظه‌ی بازرسی باشد. به لحاظ لغوی، منهول به معنای آدم رو است. بنابراین می‌توان آن را یک گودال تصور کرد که خطوط فاضلابی در آن‌جا اتصال دارند و افراد برای بازرسی و کنترل، می‌توانند از آن بازدید کنند. حضور این گودال‌ها، کمک می‌کند تا عیب‌یابی و بازرسی به سهولت انجام گیرد. از نظر شکل ظاهری و ابعاد، با گذشت زمان، تغییرات زیادی بر روی منهول فاضلاب اعمال شده است.
انواع منهول
همان‌طور که پیش‌تر نیز در همین مطلب اشاره کردیم، دریچه‌هایی که برای منهول تعبیه می‌شود، بیش‌تر از جنس فلزاتی نظیر چدن و آهن ساخته می‌شوند. البته در حال حاضر، متریال‌های پلی اتیلنی و GRP نیز برای این منظور استفاده می‌شود. هر کدام از جنس‌های یادشده، مزایا و معایب خود را دارند. هرچند جنس چدن برای دریچه‌ی منهول، یکی از بهترین متریال است. اما مسأله این است که ارزش فلزات و قابلیت بازیافت و استفاده‌ی مجدد از آن‌ها، سبب پیدایش سوء استفاده و سرقت آن‌ها می‌شود. در ادامه و به عنوان راهکارهای مقابله را سرقت دریچه‌ی منهول، می‌بینیم که جایگزین کردن جنس و متریال ساخت این دریچه‌ها با انواع پلی اتیلنی، توانسته است یکی از راهکارهای مناسب باشد.
موارد کاربرد منهول
در کل، کاربرد منهول فاضلاب را در سه گزینه می‌توان خلاصه نمود. یکی در محل اتصال یک شاخه لوله به یک لوله زهکشی اصلی در سیستم فاضلابی، گزینه‌ی دوم کاربرد منهول برای محل‌هایی که لوله‌های با طول بالغ بر ۲۲ متری وجود دارد. و در نهایت گزینه‌ی سوم، برای کاربردهایی که جهت لوله‌ی تخلیه، بیش‌تر از ۳۰ درجه به صورت افقی، تغییر می‌کند. در چنین جاهایی (مانند یک گره) گودالی حفر می‌شود که داخل آن لوله‌ها قرار می‌گیرند.
دریچه‌ی منهول فاضلاب
روی گودال و منهول فاضلابی را با دریچه‌هایی می‌پوشانند. دریچه‌ی به کار برده شده بر روی منهول، علاوه بر حفظ زیبایی محیط، کاربرد ایمنی نیز دارد و از افتادن و سقوط اشیا و موجودات جلوگیری به عمل می‌آورد. به عبارت دیگر نبود این دریچه، منظره‌ای زشت و غیر ایمن را ایجاد می‌کند.
با توجه به کاربرد دریچه‌ی منهول فاضلاب، می‌توان تصور کرد که در صورت نبود آن، چه فاجعه‌ای در انتظار خواهد بود. به عبارت دیگر، دزدی منهول فاضلاب سبب می‌شود تا یک گودال بدون حفاظ داشته باشیم. در این صورت در هر لحظه، امکان سقوط موجودات و اشیا و آسیب رسیدن به آن‌ها و نیز آسیب به تأسیسات موجود در منهول، محتمل باشد.
دقیقاً مسأله همین است که به دلیل الزام به بودن دریچه‌ی منهول فاضلاب، مسؤلان ناچار هستند تا در صورت سرقت، این دریچه را جایگزین نمایند. این امر سبب تراشیده شدن هزینه‌های اقتصادی خواهد شد. هرچند این هزینه‌ها در قیاس با خسارات جانی، یک مسأله‌ی پیش‌پا افتاده مطرح می‌شوند. با توجه به موضوعات مطرح شده، متوجه می‌شوید که جلوگیری و مقابله با سرقت منهول فاضلاب، تا چه اندازه می‌تواند در کاهش هزینه‌ها و خسارات مؤثر باشد. بالاخره، پیشگیری همیشه کم‌هزینه‌تر از درمان است!
مقابله با سرقت و دزدی منهول فاضلاب
مشکل دزدی منهول فاضلاب، تقریباً در تمام دنیا وجود دارد. برطبق آمار و ارقام اعلام شده، هر سال چیزی در حدود ۷۰۰۰ دریچه‌ی منهول به سرقت برده می‌شود. این رقم بسیار بالایی است. اگر سرقت و دزدی منهول فاضلاب را در اینترنت جست‌وجو کنید، تنوع اخبار در تمام شهرهای ایران، شما را شگفت‌زده خواهد کرد. دزدی منهول فاضلاب، هزینه‌های مالی و همین‌طور خطرات جانی به دنبال می‌آورد. بنابراین مدیریت برای مقابل با این مشکل، بسیار ضروری و مهم خواهد بود. در ادامه، به بررسی راهکارهایی برای مقابله با سرقت و دزدی منهول فاضلاب می‌پردازیم.
یکی از راهکارهایی که می‌تواند تا حدودی جلوی سرقت منهول فاضلاب را بگیرد، استفاده از مواد پلی اتیلنی برای ساخت این دریچه‌ها است. از آن‌جایی که انگیزه‌ی اصلی سارقین، فروش درب‌های چدنی و بازیافت آن‌هاست، پلی اتیلن دیگر چنین ارزشی را ندارد. بعد از تلاش‌های بسیار، برای رفع نواقصی که در دریچه‌های پلی اتیلنی وجود داشت، نهایتاً ماده‌ی جدید نانوکامپوزیتی بر پایه‌ی بتن اختراع شد. این ماده تمام ویژگی‌های چدن را داشته با این تفات که از نظر اقتصادی بهینه‌تر و از نظر وزنی بسیار سبک‌تر از چدن می‌باشد. با جایگزین کردن استفاده از دریچه‌های پلی اتیلنی، در حقیقت انگیزه‌ی اصلی سارقین برای سرقت آن و تبدیل کردن به پول، از بین خواهد رفت.
همکاری شهروندان و اعلام سرقت در صورت مشاهده‌ی آن، می‌تواند راهکار دیگری باشد که برای مقابله با سرقت و دزدی منهول فاضلاب مفید واقع می‌شود. سرقت‌های مخفیانه و شبانه، قابل گزارش‌دهی از سوی شهروندان است. با اعلام گزارش از سوی شهروندان و سپس پیگیری مسؤلان مربوطه، با فرد سارق برخورد قانونی صورت گرفته و از خسارت‌های مشابه در اموال عمومی، جلوگیری به عمل خواهد آمد.
